Hoe werkt de gemeentepolitiek in Amsterdam eigenlijk?
Om te beginnen heb je de gemeenteraad. Daarop kan je iedere vier jaar stemmen. De gemeenteraad bestaat uit 45 zetels. GroenLinks heeft er tien, en is daarmee de grootste partij. De gemeenteraad heeft de belangrijke taak om het college te controleren.
Het college van B & W bestaat uit de burgemeester en de verschillende wethouders. De gemeenteraad benoemt de wethouders, en controleert hoe zij het beleid uitvoeren. GroenLinks heeft drie wethouders in Amsterdam: Rutger Groot Wassink (Sociale Zaken, Diversiteit en Democratisering), Marieke van Doorninck (Ruimtelijke Ontwikkeling en Duurzaamheid), en Touria Meliani (Kunst en Cultuur en Digitale Stad).
Wat doe je als je raadslid bent?
Raadsleden hebben grofweg drie taken: ze zijn volksvertegenwoordiger, ze doen voorstellen, en ze controleren het college. Als raadslid hebben ze verschillende instrumenten. Ze kunnen bijvoorbeeld vragen stellen over het beleid via mondelinge of schriftelijke vragen, waar het college dan een reactie op moet geven.
Meestal komt het college met plannen en voorstellen. De raad stemt er dan wel of niet mee in. Maar raadsleden kunnen ook zelf voorstellen doen. Wordt een voorstel aangenomen in de raad, dan moet het college die uitvoeren. Vóór er wordt gestemd geeft het college wel een positief of negatief advies over het betreffende voorstel.
Ieder raadslid zet zich in voor een aantal onderwerpen. De ‘portefeuilles’ van GroenLinks-raadslid Imane Nadif zijn bijvoorbeeld duurzaamheid, economische zaken, deelnemingen, luchthaven, kunst en cultuur, en lokale media. Zie hier een overzicht van alle raadsleden en hun portefeuilles.
Dus het college bestuurt de stad, en de gemeenteraad controleert dat. Hoe zit dat voor de stadsdelen?
Amsterdam is verdeeld in zeven stadsdelen. Die stadsdelen hebben ieder hun eigen dagelijks bestuur. Er zijn per stadsdeel drie dagelijks bestuurders. Zij zijn aangesteld door het college, en vertalen het beleid van het college naar hun stadsdeel.
Dagelijks bestuurders krijgen advies van de stadsdeelcommissie. Je kunt elke vier jaar stemmen voor de stadsdeelcommissie van jouw stadsdeel. Het werkt dus een ongeveer hetzelfde als de gemeenteraad, met het verschil dat een stadsdeelcommissie een adviserende rol heeft.
Wat doen de dagelijks bestuurders?
Het dagelijks bestuur, ook wel verlengd bestuurd genoemd, voert het beleid van het college uit in hun stadsdeel. Zij voelen veel verantwoordelijkheid voor hun eigen stadsdeel, en weten wat er lokaal speelt. Dagelijks bestuurders zorgen voor extra groen in de wijk, maken het verkeer veiliger, steunen bewonersinitiatieven, en meer. Zit je als bewoners met een probleem of vraag over jouw wijk, dan is het een goed idee om contact te leggen met jouw dagelijks bestuurder! GroenLinks heeft in Amsterdam acht bestuurders: twee in het centrum, en in alle overige stadsdelen één. Dit zijn ze!
Wat doen de stadsdeelcommissies?
De commissieleden van de stadsdelen worden ook wel de oren en ogen van de buurt genoemd. Zij staan dichtbij de bewoners en zijn ook per buurt in een stadsdeel gekozen. Per stadsdeel is één stadsdeelcommissie actief die bestaat uit commissieleden van verschillende partijen. Zij komen zo’n twee keer per maand samen om te vergaderen over lopende zaken.
Voor de meeste besluiten in een stadsdeel wordt de betreffende commissie om advies gevraagd. Ze geven ook wel eens ongevraagd advies. Het dagelijks bestuur mag dat advies naast zich neerleggen, maar vaak wordt er wel wat mee gedaan omdat het om belangrijke signalen vanuit de bewoners van het stadsdeel gaat. Een stadsdeelcommissie kan het dagelijks bestuur niet wegsturen, omdat het dagelijks bestuur benoemd is door het college.
Ik snap het, dat klinkt mega interessant! Hoe word ik zelf actief in de politiek van Amsterdam?
Dat kan op vele verschillende manieren! Check hiervoor onze Gemeentepolitiek in een notendop - deel 2: de politiek en ik.
Met dank aan Anne Vernooij en Merel Pechtold
