Veelgestelde vragen over Amsterdam aardgasvrij

Waarom wil Amsterdam in 2040 aardgasvrij zijn?

Dat doen we om onze CO2-uitstoot te verlagen, maar ook uit solidariteit met de Groningers die al geruime tijd worden getroffen door aardbevingen als gevolg van gasboringen. We hebben geen tijd te verliezen, daarom hebben we voor onszelf een deadline gezet. Bij het verwarmen van onze huizen met aardgas komt nu nog veel CO2-vrij. Per buurt kijken we wat het meest duurzame alternatief is, waarbij we de kosten voor de stad zo laag mogelijk houden.

Wat is de duurzaamste oplossing om de CO2-uitstoot te beperken?

Amsterdam kent veel verschillende typen bebouwing. Daarom is er niet één oplossing. Voor de ene buurt is een warmtenet de oplossing, voor de andere elektrisch. Ook isolatie van de woning is vaak een belangrijke eerste stap. Daarmee vermindert het energieverbruik en dus de CO2-uitstoot. In meerdere buurten zijn de gemeente, woningcorporaties, energieleveranciers en bewoners al met elkaar in gesprek over aardgasvrij wonen, en maken zij samen uitvoeringsplannen per buurt. Dit zijn voornamelijk buurten waar plannen zijn voor renovatie of werkzaamheden in de openbare ruimte die vlakbij het huidige warmtenetwerk liggen.

Met welke bedrijven maakt de gemeente Amsterdam afspraken over duurzame energie voor Amsterdamse stadswijken?

De gemeente maakt afspraken over de uitvoeringsplannen met heel veel partijen over het verduurzamen van de stad, grote en kleine. We zoeken overal, in overleg met de buurtbewoners, naar de duurzaamste oplossing. Bijvoorbeeld in de Watergraafsmeer werken we samen met bewoners en een datacenter om de huizen te verwarmen met restwarmte uit een datacentrum. In de Buikslotermeer werken we samen met Waternet, Liander en woningbouwcorporatie De Key om woningen te verwarmen met restwarmte uit het riool.

Energieleverancier Vattenfall (voorheen Nuon) is de eigenaar van een aantal warmtenetten. Als het voor een buurt aantrekkelijk is zich daarop aan te sluiten, maakt de gemeente daarover afspraken met Vattenfall

De gemeente vindt het belangrijk om regie te houden over de uitbouw en verduurzaming van het warmtenet en wil dit dus niet uitsluitend aan de markt overlaten. Daarom heeft de gemeente bijvoorbeeld besloten aandelen te verwerven in Westpoort Warmte, dat met restwarmte uit verbrandingsinstallaties van afvalenergiebedrijf AEB zorgt voor stadverwarming van duizenden huishoudens in Noord en Nieuw-West.

In een recente uitzending van het tv-programma de Hofbar zeggen bewoners dat zij zich onvoldoende gehoord voelen in het participatieproces, klopt dat?

Er is in de van der Pek buurt uitgebreid gepraat met de bewoners. Ook de wethouder is meerdere keren met hen in gesprek geweest. Op verzoek van GroenLinks hebben de bewoners de kans gekregen een onderzoeksbureau uit te zoeken dat de opdracht kreeg een advies te schrijven over op welke manier de buurt het best van het gas af kan. Daar is een jaar de tijd voor genomen. Uit dat onderzoek kwamen twee opties als best betaalbaar, een met warmte van Vattenfall, en een met een lokaal net op aquathermie en warmtepompen. Voor het grootste deel van de woningen in de van der Pek geldt echter dat Ymere er de eigenaar van de woningen is. De eigenaar doet de investering en beslist welke keuze ze maken. Ymere is van mening dat het warmtenet de best betaalbare optie is in de van der Pek.  Het is begrijpelijk dat bewoners die een andere voorkeur hadden daardoor teleurgesteld zijn.

In diezelfde uitzending werd het beeld geschetst dat bewoners geen zonnepanelen mogen aanleggen. Klopt dat?

Nee, al is het in de van der Pek buurt wel wat moeilijker om zonnepanelen te plaatsen, omdat het beschermd stadsgezicht is. De gemeentelijke website zegt daar het volgende over:

“Heb ik voor het plaatsen van zonnepanelen of een zonneboiler een vergunning nodig? In de meeste gevallen hebt u geen vergunning nodig. U moet wel voldoen aan de richtlijn zonnepanelen. U hebt altijd een omgevingsvergunning nodig voor het plaatsen van zonnepanelen of een zonneboiler op rijks- en gemeentelijke monumenten. Voor beschermde stadsgezichten is soms geen vergunning nodig bij plaatsing op het schuine achterdakvlak.”

Overigens heeft het al dan niet plaatsen van zonnepanelen niets met de aanleg van welke warmtevoorziening dan ook te maken. Dat is qua verduurzaming altijd een goed idee.

GroenLinks Amsterdam vindt dat de klimaatcrisis zo urgent is dat er zelfs zonnepanelen op het Paleis op de Dam gelegd zouden mogen worden. Op ons verzoek is het college aan het onderzoeken en uitwerken hoe het plaatsen van zonnepanelen op beschermd stadsgezicht eenvoudiger kan worden gemaakt. In stadsdeel Noord wordt op dit moment een pilot uitgevoerd om te kijken hoe zonnepanelen op monumentale panden geplaatst kunnen worden, en wel zo dat het een mooi ogend geheel blijft.

Aardgasvrij worden is een mooi doel, maar de werkelijkheid is weerbarstig. NRC berichtte over een wijk in Purmerend waar een proef is stilgelegd. Hoe weten we dat het in Amsterdam wel goed gaat?

Wij gaan niet over Purmerend, en begrepen uit de media dat door een samenloop van omstandigheden de kosten en planning zin uitgelopen. Het aardgasvrij maken van wijken is een voor iedereen een leertraject, en van elke stap en ervaring, ook in andere steden, leren we bij. Feit blijft dat we met z’n allen voor een enorme opgave staan om ons leefkwaliteit te verduurzamen en gezonder te maken, en dat we dat binnen de gestelde termijn op de meest betaalbare manier willen realiseren.