In Amsterdam woont ruim één op de drie inwoners in een slecht geïsoleerd huis.. In de stad staan bovendien ruim 100.000 woningen met enkel glas. Daardoor leven 25.000 huishoudens in energiearmoede berekende TNO onlangs, nog voordat de energieprijzen de laatste maanden exponentieel stegen.
Daarom zijn de lijsttrekkers Rutger Groot Wassink (GroenLinks) en Marjolein Moorman (PvdA) blij met het gezamenlijke initiatief van experts uit beide linkse partijen. "Er voltrekt zich een financiële ramp achter vele voordeuren,” aldus Moorman. “De energieprijzen stijgen ongekend hard. De verschrikkelijke aanval van Rusland op Oekraïne zal dat verder versnellen. Voor steeds meer huishoudens wordt het hierdoor moeilijk om het einde van de maand te halen. Zij hebben onvoldoende vermogen om te investeren in woningverduurzaming, of zijn daarvoor afhankelijk van hun verhuurder. En terwijl zij worden geconfronteerd met steeds hogere stookkosten, krijgen anderen die het wel kunnen betalen subsidie wanneer zij drie of meer verduurzamingsmaatregelen nemen. Die ongelijkheid moet recht worden getrokken, want groen moet je rood doen.”
GroenLinks-lijsttrekker Rutger Groot Wassink vult aan: “We zitten midden in een klimaatcrisis. Die kunnen we alleen oplossen als we de kosten en de opbrengsten van de overgang naar duurzame energie eerlijk delen. Als we dat aan de markt én het kabinet over laten, gaat het veel te langzaam en draaien de mensen met het laagste inkomen er voor op. We moeten nu andere keuzes maken.”
Verhuurders verplicht verduurzamen
De 10 concrete maatregelen uit het actieplan kunnen wat betreft de partijen de komende collegeperiode worden uitgevoerd. Het versnellen van het isolatieoffensief, waarbij alle slecht geïsoleerde woningen als eerste aangepakt worden, is daar een onderdeel van. Vrijblijvend blijft dit isolatie-offensief ook niet als het aan de partijen ligt. Met een actief aanschrijvingsbeleid en een nieuw vergunningsbeleid voor verhuurders, willen de partijen verhuurders verplichten de benodigde verduurzaming uit te voeren. Op het moment dat een verhuurder vanaf 2030 een woning wil verhuren met een slechter energielabel dan B, wijst de gemeente de vergunning af totdat de eigenaar heeft geïnvesteerd in de woning, is het idee van de linkse partijen.
Daarnaast willen de partijen op de korte termijn een stadsbrede FixBrigade opzetten die mensen gratis helpt met kleine maatregelen om energie te besparen. En willen ze zo snel mogelijk energiearme huishoudens financieel compenseren. Door materiaal collectief in te kopen en de kosten collectief te financieren, blijft de energietransitie betaalbaar.
Om deze grote verduurzamingsslag mogelijk te maken, zijn er veel vakmensen nodig om dit uit te voeren. Daarom is een nieuw technisch MBO-college waar talent wordt opgeleid ook onderdeel van het actieplan. "Wij willen dat Amsterdamse jongeren een goede, vaste baan kunnen vinden in de nieuwe groene economie. Daarmee snijdt het mes aan meerdere kanten,” aldus Moorman. De punten in het actieplan kunnen lokaal aangepakt worden. “Maar ook het kabinet draagt hier een verantwoordelijkheid in,” aldus Groot Wassink. Al veel langer hameren wij op de betaalbaarheid van energie voor Amsterdammers. Huishoudens betalen nog steeds veel en veel meer energiebelasting dan grote vervuilers. Dat moet anders.”
