In november werd deze motie van GroenLinks, samen met DENK, BIJ1 en D66, aangenomen. In deze motie werd het college opgeroepen te onderzoeken wat de gemeente van het toeslagenschandaal kan leren om de dienstverlening aan Amsterdammers te verbeteren. Om als gemeentelijke dienstverlener sneller te leren herkennen wanneer er sprake is van onterechte behandeling of hardvochtig fraudebeleid door de overheid, en Amsterdammers beter te ondersteunen. Ook vroegen we het college om hierin mee te nemen hoe Amsterdamse slachtoffers van hardvochtig fraudebeleid (op allerlei domeinen en terreinen) in verleden en heden zo goed mogelijk door de gemeente ondersteund kunnen worden. Want dat mensen vermorzeld werden was al duidelijk, maar de mate waarin en de gronden waarop worden steeds weer duidelijker en door verschillende onderzoeken bevestigd.

Etnisch profileren

Een Amnesty-rapport liet al zien dat de algoritmes die gebruikt werden door de Belastingdienst inderdaad tot etnisch profileren hebben geleid. Recent onderzoek van PwC naar de Fraude Signaleringsvoorziening (FSV) van de Belastingdienst bevestigt nogmaals dat er sprake was van etnisch profileren. Een overheid die er voor haar burgers zou moeten zijn heeft van tientallen mensen een frauderisico-inschatting gemaakt op basis van hun nationaliteit en uiterlijk. Wat deze slachtoffers is aangedaan kan nooit meer goed gemaakt worden. Het vertrouwen in de overheid zal niet snel hersteld worden. Het is dan ook pijnlijk dat precies dezelfde coalitiepartijen die hiervoor verantwoordelijk waren en hiervoor zijn afgetreden, nu weer een regering met elkaar vormen. Hoe moet er vertrouwen zijn in een goed verloop van de hersteloperatie? Amsterdam probeert de slachtoffers hierin zo goed mogelijk te ondersteunen. Door naast hen te staan en door te leren van de verschrikkelijke fouten in het verleden. 

Onderzoeksopzet

In een brief aan de gemeenteraad werd deze week duidelijk dat het college voortvarend aan de slag is gegaan en presenteerde zij een onderzoeksopzet met daarin vijf centrale vragen. Waaronder de vragen welke knellende mechanismen professionals signaleren in de (materiele) ondersteuning van (kwetsbare) inwoners, wat zij hiervan in de toeslagenaffaire hebben gezien en wat zij daarmee gedaan hebben, welke lessen er geleerd kunnen worden en hoe deze lessen zo vorm krijgen dat in de toekomst signalen vanuit casuïstiek effectief opgehaald én geadresseerd kunnen worden. GroenLinks kijkt uit naar de resultaten van het onderzoek en hoe de lessen omgezet kunnen worden in betere herkenning en ondersteuning. Op dat we mogen leren van de fouten in het verleden en nieuwe slachtoffers kunnen voorkomen.