En even voor de helderheid: ik heb helemaal niets tegen rijkdom, ik heb iets tegen armoede. Als we bij corona iets gezien hebben, is het dat velen in deze stad het niet redden als er niet een overheid is die zorgt. Bijvoorbeeld zelfstandigen, of mensen die direct een beroep moesten doen op acute voedselhulp. Dus moeten we echt anders omgaan met de bestaanszekerheid van mensen, moeten we zorgen dat iedereen een basaal niveau heeft waarop die rond kan komen. En moeten we op een andere manier met mensen omgaan. Want nu is het zo dat als je in de bijstand een foutje maakt, je misschien wel harder wordt gestraft dan een bankfraudeur.
Kansengelijkheid is roulette
En dat kunnen we niet meer accepteren. En we moeten wat mij betreft ook ophouden; ophouden met de fictie van kansengelijkheid. Kansengelijkheid klinkt mooi, maar wat heb ik aan kansengelijkheid? Kansengelijkheid is roulette, is het casino. Ik wil dat we gelijke uitkomsten hebben, dat we zorgen dat het niet alleen de kansen zijn die gelijk zijn, maar dat de uitkomsten gelijker zijn.
Neem Nieuw-West, veel hoogopgeleide jongeren, maar toch, ze staan stil. Ik was gisteren in de Wildemanbuurt. Mensen vinden geen werk ondanks hun hoge opleiding. Hebben ze dan geen kans gehad? Natuurlijk hebben ze die kans gehad! Maar er is meer nodig om de ongelijkheid te doorbreken dan alleen maar praten over kansengelijkheid. We moeten het durven hebben over gelijke uitkomsten.
Kernenergie in plaats van echte oplossing
En velen van jullie hebben het er al over gehad. Klimaatverandering. Hét onderwerp. Ik heb velen van jullie gezien bij de mars. En het was mooi. Het was even mooi als het Woonprotest en een heleboel andere protesten die we de laatste tijd gezien hebben.
We hebben geen tijd te verliezen. By any means necessary zullen we nu actie moeten ondernemen. En ik begrijp dat er nu een kabinet is, of een kabinet in wording is, dat fantaseert over kernenergie om maar niet na te denken over echte oplossingen. Ik weet dan ook, dat is best lastig in de campagne, het verschil niet meer tussen D66 en Volt. Ik vond Volt altijd D66 mét kernenergie, maar als D66 nu ook voor kernenergie gaat...
We hebben wind op land nodig
We hebben geen tijd meer. Wij voeren het klimaatakkoord uit, niet Mark Rutte. En iedereen die doet alsof wind op zee en zon voldoende is, en dat je wind op land kunt vermijden, die liegt. Wij hebben wind op land nodig, en ja, we zullen
kijken naar plekken waar het kan. Bijvoorbeeld bij mij in het Westelijk havengebied waar nu al molens staan. Natuurlijk zullen wij de gezondheid van mensen altijd belangrijk vinden, dat vindt iedereen. Maar we kunnen niet weglopen voor onze verantwoordelijkheid. En vinden sommige mensen dat misschien niet leuk? Het zal. Sommige mensen vinden een autoluwe binnenstad ook niet leuk, maar het is wel de toekomst en wij lopen niet voor die toekomst weg.
Anders met elkaar omgaan
Eigenlijk geldt bij al deze vraagstukken hetzelfde: we hebben radicale oplossingen nodig. En die radicaliteit is niet alleen vereist in de manier waarop we de economie herzien, of de manier waarop de overheid zich op een andere manier ten opzichte van mensen en instituties moet verhouden. Die radicaliteit vraagt uiteindelijk ook iets van ons allemaal, tussen ons allemaal. Als we niet bereid zijn ook te kijken naar hoe we als mensen anders met elkaar omgaan, dan is die radicaliteit maar voor de helft waar. Ik ben wethouder diversiteit en ik zie elke dag racisme, discriminatie en uitsluiting. Of het nou gaat over anti-zwart racisme, moslimhaat, antisemitisme, de manier waarop mensen uit de LHBTIQ+ community in deze stad worden bejegend. Het is er.
Racisme en seksisme bestrijden
We moeten onze ogen daar niet voor sluiten en we moeten er pal voor staan dat voor iedereen hier een plek is. Want als we dat nalaten, als het ons niet lukt om dat te doen, wat zijn we dan waard? Kijk naar onszelf. Als het ons niet lukt om al die nieuwe Amsterdammers onderdeel te laten zijn van ons verhaal, wat is dan ‘samen leven’ in samenleving?’ En kijk, sluit je ogen niet. Zie wat Kauthar gebeurt. Zie wat de kick-out-zwarte-piet activisten is gebeurd. En zie, bijvoorbeeld, dat is dan meer seksisme, wat onze burgemeester Femke Halsema gebeurt. Ik heb eerlijk gezegd nog nooit zoveel seksisme in mijn leven gezien als de afgelopen jaren. Niet omdat het er daarvoor niet was, maar omdat ik het niet zag in alle heftigheid, en nu zie ik het.
Geen vrijheid zonder gelijkheid
En elke vorm van uitsluiting, elke vorm van discriminatie, elke vorm van racisme moeten we met wortel en tak uitroeien. Als we dat niet doen, dan falen we niet alleen als mens maar als samenleving. Als wij gelijkwaardigheid niet als een essentiële randvoorwaarde zien van onze politiek, wat is dan vrijheid? Je bent toch pas vrij als allen vrij zijn? En wat is vrijheid? Bij het stadhuis staat het beeld van Spinoza en op de voet staat: ‘Het doel van de staat is vrijheid.’ Ik zou eraan toe willen voegen, een beetje in de geest van Domela Nieuwenhuis: ‘Het doel van de staat is vrijheid en gelijkheid. Want er is geen vrijheid zonder gelijkheid’. En dat is essentieel, wat mij betreft, voor linkse politiek.
Linkse samenwerking
Ik sluit af. We gaan helemaal geen campagneaftrap houden, die hebben we tot mijn zeer grote spijt moeten verzetten. Maar er rest mij nog wel één ding. Ik vond het eigenlijk wel een beetje zielig dat Leo Platvoet aan alle kandidaten een vraag stelde over linkse samenwerking, maar ik er niemand over heb gehoord! Laat mij er iets over zeggen. Ik ben altijd voor linkse samenwerking, voor elke vorm van linkse samenwerking. Omdat ik denk dat dat noodzakelijk is. Vier jaar geleden namen wij het initiatief tot een links pact. En ik vind: als Amsterdam dat linkse bastion moet blijven, dan is het cruciaal dat links een goede uitslag heeft. En ik vind zelfs: het kernpunt van mijn politieke denken is dat je op moet komen voor je meest zwakke broeders. Dat betekent dat we linkse samenwerking moeten verbreden met de SP.