Kameraden! Lieve Groenlinksers!

Ik wil eerst nog een heel groot applaus voor Benjamin Fro, want ik was zeer geraakt door zijn bijdrage. En in zekere zin zou je je af kunnen vragen waarom ik überhaupt spreek na zo’n iemand, want dat kan ik toch eigenlijk niet evenaren. Maar ik vind echt, Benjamin, Gil Scott-Heron heeft een reïncarnatie en dat ben jij, dankjewel.

Laat ik allereerst zeggen, Groenlinksers, ik ben heel erg blij jullie allemaal hier te zien. Ik heb het echt gemist om zo bij elkaar te zijn. En natuurlijk we moeten alles doen om die pandemie het hoofd te bieden, maar we zijn ook een vereniging en daar hoort bij dat je met elkaar bent en dat je met elkaar lacht en praat en elkaar live ziet.

Rutger speecht tijdens de Algemene Ledenvergadering in de Melkweg Afspelen op YouTube

Er staat veel op het spel
 

We hebben een fantastisch programma en we hebben een fantastische lijst en ik kijk er zeer naar uit om met deze groep mensen de verkiezingsstrijd aan te gaan. Want die verkiezingen zijn al over iets minder dan vier maanden! Dat is echt dichtbij. En we zijn heel erg druk bezig, maar alle hulp is welkom. Dus heb je je nog niet aangemeld, doe dat dan alsjeblieft. Er is echt nog veel te doen, want er staat veel op het spel.

Bijna vier jaar geleden zei premier Rutte, na onze grootste overwinning, dat de stad ‘verloren was aan links’. En op het VVD-congres zei hij dat hij ons college helemaal niets vond. Dan moet ik eerlijk zeggen, ik heb ook helemaal niks met al die kabinetten-Rutte. Niet met die er waren, maar ook niet met het kabinet dat er komt.

Een andere wereld is mogelijk
 

Ik weet zeker dat heel veel Amsterdammers nu, maar ook in maart volgend jaar, niks hebben met een partij die de woningmarkt verziekt, die treuzelt bij klimaatverandering, die bedrijven alle ruimte geeft, die armoede eigen schuld vindt, die vindt dat je vluchtelingen aan hun lot over moet laten, dat mensen met een migratieachtergrond zich maar in moeten vechten, en dat je mensen kapot kunt maken met een toeslagenschandaal. En dit was overigens geen limitatieve opsomming. Ik weet echt zeker dat Amsterdammers hier niet op zitten te wachten. En het is dus aan ons om een alternatief te schetsen. Het is onze opdracht om te laten zien dat een andere wereld mogelijk is.

En die andere wereld begint hier, in de stad.

Effectief klimaatbeleid

En met het oog op de tijd laat ik nu de eindeloze opsomming van onze successen achterwege, maar wil ik wel niet alleen die fantastische fractie bedanken, maar toch ook stilstaan bij Marieke van Doorninck, die ervoor zorgt dat we voorop lopen in de energietransitie en echt effectief klimaatbeleid inzetten. En natuurlijk ook bij Touria Meliani, die niet alleen kunst en cultuur inclusiever heeft gemaakt, maar ook gezorgd heeft dat al die creatieve en culturele instellingen die het zo moeilijk hadden door de corona-pandemie, dat hebben kunnen overleven. En misschien een klein dingetje, maar wel belangrijk, er is een cao voor gemeenteambtenaren met een minimumloon van 14 euro.

Wij hebben het gedaan! En aan het begin van deze collegeperiode zeiden we: onze ambities en idealen zijn voor de lange termijn. Na vier jaar is het werk dus niet af. En daarmee is wat mij betreft de inzet van de verkiezingen helder: houdt het linkse bastion Amsterdam stand of niet? Wint de stilstand of werken we door aan een groene, sociale en rechtvaardige stad?

Wij zijn die verandering

 

Wij zijn die verandering. Wij kijken niet naar een wereld die er misschien ooit wel eens geweest is, en waar sommigen naar lijken te verlangen. Wij dromen niet alleen voor onszelf. Solidariteit is niet iets wat tot je generatiegenoot, de landsgrens of de tijd beperkt is. Wij moeten door blijven gaan met onze idealen hier in Amsterdam, maar ook voor het land en de planeet als zodanig.

Het kan beter, als je kiest voor GroenLinkse idealen.

 

“ De kern van GroenLinkse politiek is misschien wel het normaliseren van de radicaliteit ”

De kern van GroenLinkse politiek is misschien wel het normaliseren van de radicaliteit. Want wat eens radicaal is, is morgen gewoon en dat hoort bij de voorhoede die wij moeten willen zijn. Ik moet eerlijk zeggen dat ik zelf best teleurgesteld was toen ik vanochtend ‘radicaal’ opzocht in het woordenboek. Ik dacht ‘ik moet toch even kijken’, maar dat klinkt  dan toch een beetje saai: ‘streven naar ingrijpende hervorming.’ Maar het is wel wat het is. En het is wel waarvoor we niet alleen zijn gegaan, maar ook moeten blijven gaan. Want de uitdagingen zijn groot.

Huizen bouwen zonder keuken
 

Denk aan de woningmarkt. De woningmarkt faalt en beleggers worden rijker. Jongeren en studenten kunnen eigenlijk geen huis vinden en gezinnen moet op veertig vierkante meter rondkomen. De markt faalt, omdat sommige partijen denken dat het serieus een goed idee is, om huizen te bouwen zonder keuken. De markt faalt, omdat mensen denken dat het serieus zo is, dat als je maar ‘bouwt, bouwt, bouwt’, dat alles goed komt. We hebben niks aan simplistische slogans. Wat we nodig hebben, is dat we betaalbare huizen bouwen en dat we zorgen dat we de markt reguleren. En het is niet alleen de woningmarkt. Denk aan de ongelijkheid in het algemeen die we keihard moeten bestrijden.

Een heleboel mensen leggen met gemak viereneenhalve euro neer voor een ingewikkelde koffie. Terwijl in deze stad ook veel te veel mensen van vijf van die koffies de week door moeten komen.

 

“ Ik heb helemaal niets tegen rijkdom, ik heb iets tegen armoede ”

En even voor de helderheid: ik heb helemaal niets tegen rijkdom, ik heb iets tegen armoede. Als we bij corona iets gezien hebben, is het dat velen in deze stad het niet redden als er niet een overheid is die zorgt. Bijvoorbeeld zelfstandigen, of mensen die direct een beroep moesten doen op acute voedselhulp. Dus moeten we echt anders omgaan met de bestaanszekerheid van mensen, moeten we zorgen dat iedereen een basaal niveau heeft waarop die rond kan komen. En moeten we op een andere manier met mensen omgaan. Want nu is het zo dat als je in de bijstand een foutje maakt, je misschien wel harder wordt gestraft dan een bankfraudeur.

Kansengelijkheid is roulette
 

En dat kunnen we niet meer accepteren. En we moeten wat mij betreft ook ophouden; ophouden met de fictie van kansengelijkheid. Kansengelijkheid klinkt mooi, maar wat heb ik aan kansengelijkheid? Kansengelijkheid is roulette, is het casino. Ik wil dat we gelijke uitkomsten hebben, dat we zorgen dat het niet alleen de kansen zijn die gelijk zijn, maar dat de uitkomsten gelijker zijn.

Neem Nieuw-West, veel hoogopgeleide jongeren, maar toch, ze staan stil. Ik was gisteren in de Wildemanbuurt. Mensen vinden geen werk ondanks hun hoge opleiding. Hebben ze dan geen kans gehad? Natuurlijk hebben ze die kans gehad! Maar er is meer nodig om de ongelijkheid te doorbreken dan alleen maar praten over kansengelijkheid. We moeten het durven hebben over gelijke uitkomsten.

Kernenergie in plaats van echte oplossing
 

En velen van jullie hebben het er al over gehad. Klimaatverandering. Hét onderwerp. Ik heb velen van jullie gezien bij de mars. En het was mooi. Het was even mooi als het Woonprotest en een heleboel andere protesten die we de laatste tijd gezien hebben.

We hebben geen tijd te verliezen. By any means necessary zullen we nu actie moeten ondernemen. En ik begrijp dat er nu een kabinet is, of een kabinet in wording is, dat fantaseert over kernenergie om maar niet na te denken over echte oplossingen. Ik weet dan ook, dat is best lastig in de campagne, het verschil niet meer tussen D66 en Volt. Ik vond Volt altijd D66 mét kernenergie, maar als D66 nu ook voor kernenergie gaat...

We hebben wind op land nodig
 

We hebben geen tijd meer. Wij voeren het klimaatakkoord uit, niet Mark Rutte. En iedereen die doet alsof wind op zee en zon voldoende is, en dat je wind op land kunt vermijden, die liegt. Wij hebben wind op land nodig, en ja, we zullen

kijken naar plekken waar het kan. Bijvoorbeeld bij mij in het Westelijk havengebied waar nu al molens staan. Natuurlijk zullen wij de gezondheid van mensen altijd belangrijk vinden, dat vindt iedereen. Maar we kunnen niet weglopen voor onze verantwoordelijkheid. En vinden sommige mensen dat misschien niet leuk? Het zal. Sommige mensen vinden een autoluwe binnenstad ook niet leuk, maar het is wel de toekomst en wij lopen niet voor die toekomst weg.

Anders met elkaar omgaan

 

Eigenlijk geldt bij al deze vraagstukken hetzelfde: we hebben radicale oplossingen nodig. En die radicaliteit is niet alleen vereist in de manier waarop we de economie herzien, of de manier waarop de overheid zich op een andere manier ten opzichte van mensen en instituties moet verhouden. Die radicaliteit vraagt uiteindelijk ook iets van ons allemaal, tussen ons allemaal. Als we niet bereid zijn ook te kijken naar hoe we als mensen anders met elkaar omgaan, dan is die radicaliteit maar voor de helft waar. Ik ben wethouder diversiteit en ik zie elke dag racisme, discriminatie en uitsluiting. Of het nou gaat over anti-zwart racisme, moslimhaat, antisemitisme, de manier waarop mensen uit de LHBTIQ+ community in deze stad worden bejegend. Het is er.

Racisme en seksisme bestrijden
 

We moeten onze ogen daar niet voor sluiten en we moeten er pal voor staan dat voor iedereen hier een plek is. Want als we dat nalaten, als het ons niet lukt om dat te doen, wat zijn we dan waard? Kijk naar onszelf. Als het ons niet lukt om al die nieuwe Amsterdammers onderdeel te laten zijn van ons verhaal, wat is dan ‘samen leven’ in samenleving?’ En kijk, sluit je ogen niet. Zie wat Kauthar gebeurt. Zie wat de kick-out-zwarte-piet activisten is gebeurd. En zie, bijvoorbeeld, dat is dan meer seksisme, wat onze burgemeester Femke Halsema gebeurt. Ik heb eerlijk gezegd nog nooit zoveel seksisme in mijn leven gezien als de afgelopen jaren. Niet omdat het er daarvoor niet was, maar omdat ik het niet zag in alle heftigheid, en nu zie ik het.

Geen vrijheid zonder gelijkheid

 

En elke vorm van uitsluiting, elke vorm van discriminatie, elke vorm van racisme moeten we met wortel en tak uitroeien. Als we dat niet doen, dan falen we niet alleen als mens maar als samenleving. Als wij gelijkwaardigheid niet als een essentiële randvoorwaarde zien van onze politiek, wat is dan vrijheid? Je bent toch pas vrij als allen vrij zijn? En wat is vrijheid? Bij het stadhuis staat het beeld van Spinoza en op de voet staat: ‘Het doel van de staat is vrijheid.’ Ik zou eraan toe willen voegen, een beetje in de geest van Domela Nieuwenhuis: ‘Het doel van de staat is vrijheid en gelijkheid. Want er is geen vrijheid zonder gelijkheid’. En dat is essentieel, wat mij betreft, voor linkse politiek.

Linkse samenwerking
 

Ik sluit af. We gaan helemaal geen campagneaftrap houden, die hebben we tot mijn zeer grote spijt moeten verzetten. Maar er rest mij nog wel één ding. Ik vond het eigenlijk wel een beetje zielig dat Leo Platvoet aan alle kandidaten een vraag stelde over linkse samenwerking, maar ik er niemand over heb gehoord! Laat mij er iets over zeggen. Ik ben altijd voor linkse samenwerking, voor elke vorm van linkse samenwerking. Omdat ik denk dat dat noodzakelijk is. Vier jaar geleden namen wij het initiatief tot een links pact. En ik vind: als Amsterdam dat linkse bastion moet blijven, dan is het cruciaal dat links een goede uitslag heeft. En ik vind zelfs: het kernpunt van mijn politieke denken is dat je op moet komen voor je meest zwakke broeders. Dat betekent dat we linkse samenwerking moeten verbreden met de SP.

“ Ik ben altijd voor linkse samenwerking, hoe meer, hoe beter ”

Voor de helderheid: geen posters met Reinier en Marjolein en Jakob. Veel belangrijker is het dat wij als linkse partijen elkaar weten te vinden, dat we goed samenwerken, dat we nu niet vooruitlopen op wat dan ook, maar dat we een geweldige uitslag neerzetten en dat we het initiatief van coalitievorming niet overlaten aan de VVD of aan D66, want dat is cruciaal. Ik sluit nu echt af. We hebben veel gedaan. Ik wil in het bijzonder, en er is al even bij ze stil gestaan, toch nog apart noemen:

Femke Roosma, wat jij voor GroenLinks Amsterdam, voor de stad, en ook voor mij persoonlijk hebt betekend daar heb je geen beeld van. Ik ga je enorm missen. Maar ik ga ook ons groene geweten Jasper Groen, onze participatie ambassadeur Lene Grooten en Tirza de Fockert en Simion Blom heel erg missen!

Samen verandering bewerkstelligen

 

En ik noem deze namen omdat deze mensen allemaal heel bijzonder zijn. Deze mensen hebben niet alleen voor Groenlinks, maar ook voor mij en de stad veel betekend. We hebben, denk ik, soms best wel eens ruzie gemaakt, maar veel mooie dingen bewerkstelligd. En dat wij nu als GroenLinks op de positie zijn waar we nu zijn, ligt niet alleen aan jullie, zeker niet alleen aan mij, maar ligt aan ons allemaal. En daarom wil ik dat benadrukken. Laten we hier weggaan met het idee dat wat wij met elkaar kunnen bereiken, grenzeloos is. Ik kan nog een half uur doorgaan met namen noemen, dat ga ik niet doen, don’t worry.

Wij, niet ik, niet jullie, wij, wij samen kunnen verandering bewerkstelligen. Dat hebben we bewezen en dat kunnen we doorzetten. Wij samen. Ik reken op jullie bij de verkiezingen volgend jaar. Er komt een nieuw evenement om de campagne af te trappen.Voor nu, veel dank en vastberaden voorwaarts. Dank jullie wel!