Als een jong meisje een vrouwelijke astronaut ziet, is in één klap haar perspectief verbreed, zei wethouder Touria Meliani tijdens 'De Staat van de Stad 2019'.

De avond had als thema 'de identiteit van Amsterdam'. Lees hier de hele toespraak.

Hier staat een blije wethouder kunst en cultuur.

Samen met Amsterdamse kunstenaars, instellingen en bewoners gaan wij bouwen aan een sterke en eerlijke cultuurstad.

We bouwen nieuwe culturele plekken, podia en zalen in Noord, Nieuw-West en Zuidoost.

Er komt een nieuwe OBA op de Zuidas. Er komt een nieuw gebouw voor de Meervaart aan de Sloterplas. We maken nieuwe broedplaatsen in de hele stad. We investeren in nog meer cultuureducatie met extra aandacht voor het MBO. En MBO-afgestudeerden zijn -eindelijk- ook welkom in de Amsterdamse broedplaatsen.

Wat heeft dit te maken met de Staat van de Stad en het thema van vanavond, de identiteit van Amsterdam? Wat mij betreft alles!

De Staat van de Stad gaat over cijfers. Maar deze cijfers zijn niet de hele werkelijkheid.

Om de werelden achter de cijfers te begrijpen maakt het uit door wiens ogen je naar de stad kijkt. Met elkaar spreken over de identiteit van Amsterdam zoals we vanavond doen, betekent dat we naar alle verhalen van alle Amsterdammers moeten kijken.

Als we naar onze identiteit kijken vanuit kunst en cultuur, wat zien we dan? Dan zien we dat de identiteit van Amsterdam zich manifesteert in de openbare ruimte van de stad, gewoon op straat.

Zeker, iedereen kan zich terugtrekken op z’n eigen kamer, in z’n eigen buurtje. Máár zodra je de deur uitloopt, word je in deze stad overdonderd door de wereld in al zijn geuren en kleuren.

Je veilige mens- en wereldbeeld wordt omver geblazen door mensen die anders zijn dan jij.

Een drag queen onderweg naar een bingoavond op de Zeedijk kruist haar pad met een moslim onderweg naar de moskee voor het avondgebed. Oesters en wijn naast Turkse pizza.

Voorspelbaar en verrassend tegelijk, want 10 op de 10 Amsterdammers is beroofd van een fiets, 10 op de 10 Amsterdammers is eensgezind in klagen over toeristen, 10 op de 10 Amsterdammers is ineens Ajacied. Maar wie die andere Amsterdammer is met wie je de stad deelt, blijft toch altijd weer een spannende vraag.

In alle verscheidenheid is er iets wat mensen bewust in Amsterdam houdt en van Amsterdam laat houden:

AVONTUUR!

De zekerheid dat je hier zodra je een stap buiten de deur zet, een stap in de wereld zet. Met al zijn lelijke en al zijn mooie kanten.

Die Amsterdamse identiteit wordt bedreigd door hebzucht.

Kijk, geld verbindt en geld verblindt. Geld verbindt, houdt in dat in deze stad kansen liggen om het te maken, om financieel onafhankelijk te worden zodat je vrij je eigen keuzes kan maken in het leven.

Maar geld verblindt ook, want wanneer is het genoeg. Wanneer verandert ‘het maken in deze stad’ in meer, meer, meer.

Waarom als het financieel lekker met ons gaat - en dit zeg ik ook tegen u, de mensen in deze zaal, en mijzelf -vertrekken we naar andere plekken in de stad?

Waarom als we onszelf omhoog werken uit achterstand, willen we alleen nog met ‘ons soort mensen’ dealen?

De Staat van de Stad is dat de wereld Amsterdam is versplinterd in wereldjes die zichzelf (willen) isoleren. Als je het aan mij vraagt is dat de echte bedreiging van de identiteit van Amsterdam.

Je huis als veilige haven waar je je kunt omringen met alles en iedereen die op je lijkt is prima. Dat is ieders goed recht. Maar daarbuiten niet! Niet in de stad.

Kunst en cultuur bieden plek voor verbeelding. In die verbeelding komen we in contact met verhalen die we daarvoor nog nooit gehoord hadden, zien we mogelijkheden die we daarvoor nog niet kenden.

Kunnen we fantaseren over hoe ons leven eruit kán zien. Als een jong meisje een vrouwelijke astronaut ziet, is in één klap haar perspectief verbreed.

Representatie doet er toe!

Als taboes worden doorbroken op toneel weet je dat taboes dus te doorbreken zijn. Kunst en cultuur begeleiden ons in het avontuur om onszelf en elkaar te leren kennen.

Kunst maakt ons ook weerbaar voor het leven in de stad omdat we uit ons eigen wereldje getrokken worden.

En hier is ruimte voor nodig.

Zowel in cultuurpanden in het centrum als in de verschillende woonwijken en buurten van de stad.

En juist in die woonwijken voegen we ruimte toe. In panden, in de openbare ruimte.

Op locaties waar we nieuwe wijken bouwen, investeren we in kunst in de openbare ruimte. Bij nieuwbouw wordt voor elke vierkante meter, een vierkante meter bestemd voor kunst.

Deze plekken maken letterlijk ruimte voor experiment.

En dat is dus niet de zoveelste witte box met een paar schilderijen erin.

Nee, met experiment bedoel ik dat er producties ontstaan die een relatie aangaan met de inwoners en ondernemers in een buurt, maar dat we ook grootstedelijke en mondiale vraagstukken die ons allen bezighouden, adresseren.

Dit worden plekken waar verhalen samenkomen in de vorm van producties en projecten, waar actief gezocht wordt naar nieuwe verhalen van alle Amsterdammers, waar verhalen die op de deur staan te kloppen worden binnengelaten.

Waar geprogrammeerd wordt vanuit het besef dat kunst en cultuur dragers zijn voor het vormen van identiteit.

Het college wil dat de stad zich ontwikkelt tot een rechtvaardige stad waarin ruimte is en blijft voor alle Amsterdammers.

En dit is niet makkelijk.

Verandering doet ook pijn. Want jouw vrijheid raakt aan mijn vrijheid. Als er voor jou geen plek aan tafel is zal ik moeten inschikken zodat we samen vrij kunnen zijn.

Kortom, onze collectieve vrijheid als stad ontstaat alleen als er voor iedereen een plek aan tafel is.

Een simpel voorbeeld om dit punt te illustreren: jonge kunstenaars – vaak met verschillende achtergronden - die vol passie opgaan in hun producties, die slecht of zelfs niet betaald worden voor hun werk en precair en onzeker wonen, hen hoor je bijna nooit.

We leren over hun moeizame bestaan omdat onderzoeken ons wijzen op de armoede en onzekerheid waarin ze verkeren. Er wordt dus over hen gesproken.

Gevestigde instellingen daarentegen weten de kranten en publieke tribunes makkelijk te vinden voor hun roep om meer geld. Zij vertellen hun eigen verhaal.

Kijk eens in de spiegel, zou ik zeggen. Ben je bereid om plaats te maken aan tafel? Andere keuzes te gaan maken, écht te transformeren.

Zie het als een feestje, je kunt iemand uitnodigen die anders is dan jij omdat je goede sier wil maken met je kosmopolitische imago, of je nodigt iemand uit die anders is dan jij omdat je ruimte wil maken voor een ander verhaal, wil zoeken naar een gezamenlijk verhaal.

Ik ken heel wat mensen die moe zijn geworden te figureren als exotische decoratie op feestjes en niet echt een plek kregen. Laten we, lieve mensen, alle verhalen een plek geven op ons feestje dat Amsterdam heet.

Ik kom tot een afronding van mijn verhaal.

Kunst en cultuur scheppen randvoorwaarden om verhalen te horen, te ontwikkelen en te verbeelden. Verbeeldingskracht is onze zuurstof, de stadslucht die vrij maakt. Maar om dit te ervaren moet je je aangesproken voelen of je vertrouwd voelen. En daarom…

representatie doet er toe!

Toen Beyoncé en Jay-Z besloten hun clip op te nemen in het Louvre, veranderden voor veel mensen daarmee ook het perspectief van het Louvre.

Als we zien wat of wie we kunnen zijn, kunnen we het ook worden...

Dankjewel