Woensdag beslist de gemeenteraad over de vraag of de zeesluis bij IJmuiden tien jaar eerder dan gepland moet worden opgeknapt en worden vergroot. De discussie daarover spitst zich toe op de vraag wie er wat voor moet betalen, en of dat verstandig is. Belangrijk uiteraard, maar wat uit het oog verloren wordt is dat deze versnelde investering in een grotere sluis vooral wordt ingegeven door de wens van de haven om meer kolen en olie in de haven te verstouwen.

dit artikel van Jasper Groen verscheen 25 november in het Parool

Amsterdam is de grootste benzinehaven ter wereld, en de tweede kolenhaven van Europa. Bijna tachtig procent van de opslag en overslag in de haven bestaat uit kolen en olieproducten. De reden dat de sluis nu versneld groter moet worden is dat met name kolen en olieschepen steeds groter worden. Deze investering in de sluis dient dus onmiskenbaar om meer kolen en olieproducten naar de haven te krijgen.

Fossiele brandstoffen zijn producten uit en van het verleden. Als we niet met onze tijd meegaan, is het gedaan met de vierde haven van Europa en zullen er nog alleen maar oude vieze schepen naar Amsterdam komen. Alleen door volop in te zetten en ruimte te geven aan duurzamere producten en processen, zoals biomassa, agribulk, biofuels en recycling, gaan we mee met onze tijd en blijven we geld verdienen aan de haven.

Afgezien daarvan zijn kolen een heel erg inefficiënte manier om de schaarse en kostbare grond in de Amsterdamse haven te gebruiken. De kolen liggen daar maar een beetje, het levert nauwelijks werkgelegenheid op. Doodzonde.

Uit berekeningen van de investering in de zeesluis blijkt dat de haven geenszins van plan is snel afscheid te nemen van kolen. Dat de behoefte aan kolen afneemt wordt als onvermijdelijk gezien, maar de haven wil er zo lang mogelijk aan blijven verdienen. In de voorspellingen wordt er in de haven in 2040 nog altijd meer kolen opgeslagen dan vandaag de dag. Het kan en mag niet zo zijn dat doordat investeringen in de zeesluis moeten worden terugverdiend, de kolenoverslag langer door de haven in stand moet worden gehouden of zelfs moet worden uitgebreid.

GroenLinks vindt dat het sneller aanleggen van de zeesluis een reden noch een excuus mag zijn om afhankelijk te blijven van fossiele, vieze, energie. Bij een toekomstbestendige, grotere zeesluis, hoort een ook een toekomstbestendige, grote doelstelling op het gebied van duurzaamheid, om waardevolle, duurzame en innovatieve activiteiten in de haven uit te breiden. Kolen horen daar niet bij, en het stadbestuur en de haven zouden een realistisch maar ambitieus plan moeten maken om kolen zo snel mogelijk uit de haven te werken.

Jasper Groen, raadslid GroenLinks Amsterdam