Vrouwen die parttime werken worden weggezet als 'deeltijd prinsesjes'; schandalen rondom seksueel overschrijdend gedrag worden weggelachen als ‘jeugdzondes’ en bijna de helft van de vrouwen is financieel afhankelijk van een partner of de overheid. Dit zijn slechts een paar voorbeelden van hoe genderongelijkheid nog steeds een rol speelt in ons dagelijks leven. Gendergelijkheid is anno 2024 nog altijd geen feit. Ook in Nederland niet. Sterker nog: Nederland doet het helemaal niet zo goed in vergelijking met andere Europese landen. 

Dit soort alledaagse voorbeelden maken duidelijk: er valt nog veel winst te behalen. Daarom willen we dat Amsterdam als eerste gemeente van Nederland gendergelijkheid meeneemt in het maken, uitvoeren en evalueren van al het beleid dat de stad maakt. Met een begroting van 8 miljard euro maakt Amsterdam beleid op alle terreinen die raken aan de levens van Amsterdammers. En daarmee op alle terreinen waar sprake is van genderongelijkheid. Van werk en inkomen tot onderwijs, van sport tot zorg. GroenLinks en D66 zien hierin kansen: als gendergelijkheid wordt meegenomen in al het beleid dat de gemeente maakt en uitvoert, zetten we enorme stappen. Bovendien wordt Amsterdams beleid hiermee effectiever: namelijk passend bij de verschillende behoeften en ervaringen van alle Amsterdammers. 

De wethouders lieten in de bestuurlijke reactie weten achter het voorstel te staan en adviseren de raad voor het voorstel te stemmen: "Het college adviseert de raad om met het initiatiefvoorstel in te stemmen onder voorbehoud dat de raad instemt met de benoemde gefaseerde invoering. Amsterdam kan de eerste Nederlandse gemeente zijn waarin gender zo nadrukkelijk onderdeel is van het werk wat Amsterdam doet. Wat het college betreft is dit een kans met grote impact. Door vanaf het begin rekening te houden met genderverschillen in besluitvorming, zorgen we voor inclusieve en effectieve oplossingen voor alle Amsterdammers. Dit voorkomt bestendiging of zelfs toename van onbedoelde ongelijkheden en draagt bij aan een stad waar iedereen, ongeacht gender, gelijke kansen krijgt." Op donderdag 11 september wordt het voorstel besproken door de raad in de commissie 

Emancipatie en gendergelijkheid is geen ‘vrouwenprobleem’.

Emancipatie en gendergelijkheid worden vaak gezien als een ‘vrouwenprobleem’, maar niks is minder waar. Het is een probleem van ons allemaal en raakt ons allemaal: vrouwen, non-binaire personen én mannen.

Iedereen heeft meer baat bij gendergelijkheid, ook mannen. Als we bijvoorbeeld kijken naar de arbeidsmarkt zien we dat de  druk die voortkomt uit traditionele rolpatronen waarin mannen de (voornaamste) kostwinner moeten zijn, ook voor mannen nadelig zijn. Bovendien is het bespreken van psychische problemen van mannen nog altijd taboe. Het bespreekbaar maken van genderongelijkheid op de arbeidsmarkt en de wenselijkheid van traditionele rolpatronen, is dus niet alleen een vrouwenprobleem.

Structurele oplossingen beginnen bij het besef dat beleid gekleurd is

Het oplossen van genderongelijkheid begint bij het besef dat beleid gekleurd is, en dus niet neutraal. Keuzes worden gemaakt op basis van een norm die niet voor iedereen van toepassing is. Deze normen worden als vanzelfsprekend gezien, maar kunnen anders uitpakken voor vrouwen en non-binaire personen. 

Zo werd in Nederland lang gedacht dat onze aanpak van huiselijk geweld voor iedereen hetzelfde werkt. Dat bleek anders: het genderneutrale beleid bleek vooral genderblind. Hulpverleners hoefden niet te kijken naar de specifieke ervaringen van vrouwen en mannen bij huiselijk geweld. Daardoor werd over het hoofd gezien dat vooral vrouwen in een (financiële) afhankelijkheidsrelatie zitten. De stap om hulp te zoeken, of weg te gaan bij een partner is daarom vooral voor vrouwen moeilijker.

Wat de gemeente kan doen tegen genderongelijkheid

De oplossing voor genderongelijkheid en de gevolgen hiervan, wordt vaak gezocht bij afdelingen Diversiteit en Inclusie, zo ook bij de gemeente Amsterdam. Hun expertise is cruciaal, maar GroenLinks en D66 pleiten voor een bredere aanpak. Genderongelijkheid raakt ons allemaal. Oplossingen hiervoor moeten daarom niet alleen maar komen uit ‘emancipatie-potjes’, maar moeten structureel onderdeel worden van al het beleid dat de gemeente maakt en de subsidies die de gemeente verstrekt. Dit noemen we gendermainstreaming. 

Uit onderzoek blijkt dat gendermainstreaming een van de meest effectieve manieren is om genderongelijkheid tegen te gaan. Dit is het tegenovergestelde van genderneutraal beleid, waarbij je geen oog hebt voor verschillen tussen genders. Belangrijk hierbij is de mensen waarover het gaat te betrekken, in dit geval non-binaire personen en vrouwen. Door samen te werken zorgen we ervoor dat de plannen zo goed mogelijk bij deze groepen passen. Het uitgangspunt is dan ook: niet over ons, zonder ons. Ook kijken we niet alleen naar gender, want verschillende vormen van ongelijkheid hangen met elkaar samen en beïnvloeden elkaar. Naast gender kunnen bijvoorbeeld leeftijd of een specifieke culturele achtergrond een rol spelen. Niet alle Amsterdammers zijn hetzelfde, en effectief beleid houdt rekening met deze verschillen

Lees meer over het voorstel in Het Parool of lees hier het hele voorstel.