Menstruatiearmoede is ook een probleem in Amsterdam, bevestigde het onderzoek van Neighborhood Feminists dat recent is gepubliceerd. Een groeiend probleem: een groot deel van de ondervraagden (41%) geeft aan het afgelopen halfjaar steeds meer moeite te hebben met het bekostigen van menstruatieproducten. Dat moet anders, vinden de fracties van GroenLinks, BIJ1, PvdA, D66, PvdD, Lijst Kabamba en DENK. Zij komen daarom met voorstellen om deze mensen te ondersteunen.

Meer dan een kwart van de ondervraagden gaf aan dat dat zij in het afgelopen jaar moeite hadden met het betalen van menstruatieproducten. Een groot probleem in een tijd van alsmaar stijgende kosten. Om toch door de menstruatieperiode te komen moeten mensen besparen op boodschappen of onhygiënische alternatieve menstruatieproducten gebruiken. Vrouwen op alle leeftijden lopen een hoger armoederisico, vanwege lagere inkomens, minder stabiele banen en de ongelijke verdeling van zorg- en huishoudelijke taken. In Amsterdam is dit niet anders. Het onderzoek van Neighborhood Feminist toont aan dat 77% van de eenoudergezinnen onder de armoedegrens leeft; van deze groep gaat het in 87% van de gevallen om een alleenstaande moeder.

“ Armoede is een serieuze hindernis om te kunnen meedoen in de samenleving. Maar menstruatiearmoede vormt nog eens een extra hindernis voor mensen die menstrueren en verkleint daarmee de kansengelijkheid. Daarom moeten we nu, zeker in een tijd waar de bestaanszekerheid onder druk staat, in actie komen om ook deze mensen te helpen. ”
Milka Yemane Raadslid GroenLinks

Lokale actie

Zolang er geen landelijk beleid is, moet de gemeente zich inzetten om dit probleem te verhelpen. Juist in een tijd van stijgende kosten. Met die gedachten komen de fracties van GroenLinks, BIJ1, PvdA, D66, PvdD, Lijst Kabamba en DENK met een gezamenlijk initiatiefvoorstel om uit te werken op welke manier gratis menstruatieproducten aangeboden kunnen worden, bijvoorbeeld op scholen, bibliotheken, apotheken en in asielzoekerscentra. Ook wordt het college gevraagd te onderzoeken of deze producten beschikbaar gesteld kunnen worden aan mensen met een stadspas. 

Om tijdens het onderzoek al menstruatiearmoede aan te pakken kondigen de indieners ook aan om bij de begrotingsbehandeling in de raad een voorstel te doen nu al te starten met een pilot samen met bijvoorbeeld het Armoedefonds en Neighborhood Feminists. In deze pilot wordt €50.000 beschikbaar gesteld om menstruatieproducten te verspreiden op plekken waar mensen het risico lopen geen menstruatieproducten te kunnen kopen. 

De gemeenteraadsfracties willen ook dat er voorlichting komt op basis- en middelbare scholen. Om zo op jonge leeftijd al te leren hoe je menstruatieproducten hygiënisch en veilig gebruikt, en tegelijkertijd het stigma rondom menstrueren en menstruatiearmoede te doorbreken.

Gezondheidsrisico’s en taboes

Menstruatiearmoede heeft zowel fysieke als sociale gevolgen voor degene die het ervaren. Het gebrek aan juiste producten zorgt ervoor dat naar school of werk gaan wordt bemoeilijkt, waardoor mensen vaker thuisblijven. Ook gezondheidsrisico’s liggen op de loer. Infecties, huidirritaties of zelfs de tamponziekte kunnen het gevolg zijn van onjuist gebruik van menstruatieproducten zoals het te lang inhouden van een tampon, of door slechte alternatieven zoals wc-papier of kranten. Daarbij helpt het niet dat menstrueren een onderwerp is wat niet veel besproken wordt. Het taboe zorgt ervoor dat mensen niet makkelijk om hulp vragen of medische aandoeningen rondom menstruatie, zoals endometriose, minder goed herkennen. 

Internationale aandacht

De toegang tot menstruatieproducten is een basisbehoeften. Gebrek eraan heeft negatieve gevolgen voor de gezondheid, is een bron van stress en draagt bij aan (gender)ongelijkheid. Daarom is er in Schotland een wet aangenomen die menstruatieproducten voor iedereen gratis maakt. In het Verenigd Koninkrijk zijn menstruatieproducten gratis op basis- en middelbare scholen en is onderwijs over menstruatie onderdeel geworden van het curriculum. Ook in Frankrijk, België en Spanje kwam de nationale overheid met regelingen. In navolging van deze Europese landen, wil een meerderheid van de gemeenteraad van Amsterdam ook meer aandacht schenken aan menstruatiearmoede.