In de bijna vier jaar dat ik wethouder zorg was constateerde ik dat we ondanks onze inspanningen toch niet iedereen met ons zorgaanbod weten te bereiken. Ik wilde aan de hand van ervaringen proberen te weten te komen waar dit aan ligt en hoe we het beter kunnen doen. Vorige week hoorde ik een groot aantal ervaringsdeskundigen. Wat deze mensen sprekend over hun ervaringen met verslaving, hiv, huiselijk geweld, adhd, psychoses en meer allemaal uitstraalden, was het feit dat ze bewonderenswaardige moed hadden getoond.
De moed om schaamte en taboes te overwinnen teneinde hun behoefte aan zorg wel uit te spreken. Ik wilde die mensen aan het woord laten en hen een steun in de rug bieden. Alle aanwezigen vertelden na afloop dat ze onder de indruk waren. Vooral de bijdrage van Fayza Oum Hamed, de schrijfster van het boek ‘de Uitverkorene’ maakte (weer) indruk.
Fayza vertelde dat ze op haar rondgang langs scholen en conferenties (waar zij gevraagd wordt om te komen spreken over haar boek) regelmatig hoort van en over vrouwen die geen hulp krijgen en het wel hard nodig hebben. ‘Het stikt van de Fayza’s op schoolpleinen’, zei ze simpel maar veelzeggend. ‘Vrouwen, jonge moeders die nog net even snel alleen maar hun kind naar school mogen brengen en verder niks kunnen of durven’. Waarvan de onderwijzers vermoeden dat het een vrouw is die net zo’n leven leidt als Fayza. Dat ze zit opgesloten in huis, onderdrukt wordt door haar schoonfamilie, de Nederlandse taal niet machtig is, geïsoleerd en heel ongelukkig of nog ernstiger, psychisch labiel, in de war en radeloos is. Vrouwen die de weg niet kennen of die niet beschikken over de middelen om hulp te vragen. Vrouwen die onder begeleiding van schoonfamilie misschien op zijn best nog wel eens bij een huisarts komen, maar de familie tolkt dus een kreet om hulp uiten gaat niet. Vandaar dat ik serieus met zorgverzekeraars wil praten (dan wel met de Nationale Zorgautoriteit) die de financiering van (telefoon) tolken na beëindiging van de pilot in november vorig jaar, toch echt weer moeten heroverwegen. Daar moet iets praktisch op te verzinnen zijn. We hebben VETC ‘ers in de OKC’s misschien kunnen we gebruik maken van elkaars expertise. Bij elke eerste intake bij een vroedvrouw of bij een huisarts moeten vrouwen als Fayza zelf aan het woord kunnen en durven komen. We moeten die signalen op kunnen vangen. Ik weet dat de VVD Amsterdam ook met Fayza heeft gesproken en van plan is vrouwen zoals zij te helpen met nieuwe voorstellen, Ik weet dat de VVD inmiddels ook een initiatiefvoorstel heeft ingediend om vrouwen als Fayza te helpen en dit vast en zeker ook zal steunen.
Fayza gaf met een anekdote nog een suggestie. Ze vertelde dat ze van een sociaal voelende islamitische slager onlangs had gehoord dat hij van een vrouw een briefje met ‘help’ had gekregen en er mee naar de politie was gegaan. De politie had aangegeven er niets mee te kunnen. Ik wil, al is het er maar één, ook zo iets simpels als een brievenbus voor “briefjes van Fayza’ instellen op buurtniveau waar professionals zich over kunnen buigen. Ik laat het uitzoeken in het kader van het verbetertraject Huiselijk Geweld, waar we al mee begonnen zijn. Ik wil alles uit de kast halen om voor iedereen bereikbare hulp en advies te creëren. Ook hoorde ik het verhaal van een vrouw die bij de politie aangifte deed van Huiselijk Geweld, maar zich niet serieus genomen voelde. Ik heb dit onlangs aangekaart bij de korpsleiding en afgesproken om er verder over te praten. We maken al flink wat vorderingen in de versterking van de samenwerking tussen gemeente, (zorg en veiligheid), politie, hulpverlening. We werken aan diverse verbeteringen van het traject hulp en advies bij huiselijk geweld. Daarin zitten ook plannen gericht op het nog meer vergroten van de expertise en training van de hulpverlening, politie en van huisartsen. Ook willen we vroedvrouwen, leerkrachten en andere beroepsgroepen, oa. in de thuiszorg betrekken bij het ‘herkennen en signaleren’. Zodat we verborgen hulpvragers steeds beter horen, stem geven en hulp of advies kunnen bieden. Op steeds meer plekken. En ik ben de symposium sprekers erkentelijk die als ‘ambassadeurs stille dilemma’s’ dat zij mij als wethouder Zorg hierbij willen helpen.
Het symposium fungeerde ook als vindplaats voor andere zorgvragen die weinig of niet in ‘the spotlight’ terecht gekomen zijn. Daar ga ik in de tijd dat ik nog even wethouder ben ook nog even mee aan de slag!