“De gemeente zet in op sluiting van de kolencentrale aan de Hemweg in uiterlijk 2018.” Zo staat in het verkiezingsprogramma van GroenLinks Amsterdam. Deze boodschap werd in 2014 bij de onderhandelingen over een eventueel collegeakkoord nog hartelijk weggelachen door D66. Maar inmiddels lijkt het maatschappelijk tij te keren; reden om de wethouders Duurzaamheid en Economie vragen te stellen over hoe zij dit oppakken.
Alle centrales kunnen dicht
Op 23 november plaatsten ruim zestig hoogleraren een opinieartikel in Trouw. Zij betoogden dat alle kolencentrales in Nederland per 2020 dicht kunnen - en dat dat ook moet - om te voldoen aan onze doelstellingen om CO2 te reduceren. De boodschap sloeg in als een bom en lijkt het maatschappelijk debat gekanteld te hebben. Op een forum van RTLZ legde financieel journalist Matthijs Bouman uit dat dit inderdaad gewoon kan. In de Tweede Kamer is een motie aangenomen om alle kolencentrales geleidelijk te sluiten.
Afgelopen woensdag vroeg GroenLinks de wethouder Duurzaamheid wat hij naar aanleiding van dit nieuws gaat doen. Op de grond van de gemeente Amsterdam staat immers de vuilste kolenbrander van Nederland, na de vijf die sowieso gaan sluiten. De wethouder reageerde welwillend: hij is het ermee eens dat de centrale zo snel mogelijk dicht moet. Weliswaar is het geen gemeentelijke bevoegdheid om de Hemwegcentrale te sluiten, maar de wethouder spreekt twee keer per jaar met Nuon en hij verklaarde zich bereid dit standpunt te agenderen.
Kolen in de Amsterdamse haven
’s Middags spraken we met de directie van het Havenbedrijf Amsterdam en wethouder Economische Zaken en Haven. De haven van Amsterdam is de tweede kolenhaven van Europa. In reactie op het artikel van de hoogleraren, schreef het Financieel Dagblad dat de Amsterdamse haven door het sluiten van de kolencentrales in zwaar weer zal komen.
Kolen doorvoeren en biomassa bijstoken
De woordvoerder van de haven bagatelliseerde dit bericht. Niet alleen kunnen we kolen blijven uitvoeren naar Duitsland (toch al 85 procent van de kolen in de Amsterdamse haven zijn bestemd voor Duitsland), daarnaast kunnen we ook ‘biomassa’ invoeren om in de Hemwegcentrale te verstoken. Er zijn gesprekken gaande met de Hemwegcentrale om te kijken hoe daar biomassa kan worden bijgestookt.
Wat ons betreft zijn beide antwoorden onafdoende. Duitsland heeft zelf een (ambitieuze) CO2-reductiedoelstelling van 40 procent in 2020, dus ook zij gaan minder kolen verstoken. Daarnaast is al besloten de kolen zo snel mogelijk de haven uit te bannen.
Biomassa bijstoken in de kolenbrander Hemweg is überhaupt geen optie als die kolenbrander dicht moet, dat is nou juist de boodschap van de zestig hoogleraren. Afspraken over het bijstoken van biomassa kosten klauwen met geld en zijn geen efficiënte manier om CO2 te reduceren. De kolencentrales moeten allemaal dicht.
Neem je verlies
De Hemwegcentrale en de Amsterdamse haven zullen hun verlies moeten nemen. Niet meer wegkijken, geen business-as-usual, maar accepteren dat het fossiele tijdperk haar einde nadert. Pas je daarop aan!