GroenLinks, PvdA en D66 presenteren coalitieakkoord

Vier jaar geleden beloofden we verandering en die is er gekomen. We gaven toen al aan dat onze plannen niet voor de korte termijn zijn, maar voor de toekomst van de stad. Met dit akkoord zorgen we er ook de komende vier jaar voor dat we die plannen door kunnen zetten. Maar het akkoord is niet alleen een vervolg op de afgelopen vier jaar. We staan voor grote financiële uitdagingen. En toch kiezen we ervoor om fors te investeren in een duurzame toekomst en om de meest kwetsbare Amsterdammers blijvend te ondersteunen. We doen dit door iets extra’s te vragen van die Amsterdammers die dat kunnen.

Wooncrisis aanpakken

We zijn trots dat we samen met PvdA en D66 verdere stappen zetten om de wooncrisis op te lossen. We benoemen een wethouder Volkshuisvesting die alle middelen aangrijpt om te zorgen dat bestaande woningen betaalbaar blijven via regulering, zoals het uitbreiden van de opkoopbescherming en antispeculatiebedingen. Ook gaan we aan de slag met een verhuurdervergunning, zodat we eisen kunnen gaan stellen aan particuliere verhuurders. We streven er naar de komende jaren 7500 woningen per jaar te bouwen waarbij 40% sociaal, 40% middensegment en 20% vrije sector het uitgangspunt blijft. 

Bij nieuwbouwprojecten in Nieuw-West, Zuidoost en Noord wordt 25% van de woningen met voorrang verleend aan mensen uit de buurt, vooral gericht op jongeren en ouderen. We beschermen de bestaande sociale huurwoningen en we gaan veel intensiever samenwerken met de woningcorporaties. We voeren de druk op corporaties op die maar blijven treuzelen met het aanpakken van schimmelwoningen en geen werk maken van verduurzaming. Bovendien investeren we 18 miljoen in een Aanpak Dakloosheid , om mensen weer op weg te helpen en dakloosheid te voorkomen.

In Amsterdam moeten mensen betaalbaar kunnen wonen. Een stad met genoeg woningen voor gezinnen, jongeren, vluchtelingen, leraren en mensen in de zorg. Waar je voorrang krijgt op huizen die nieuw in jouw wijk worden gebouwd. En waar we het niet accepteren dat dakloosheid toeneemt.

Klimaatcrisis bestrijden

De klimaatcrisis moeten we hier en vooral nu aanpakken. We hebben geen tijd te verliezen en moeten dit samen doen met Amsterdammers. Het kan niet zo zijn dat we de gevolgen van de klimaatcrisis doorschuiven naar volgende generaties terwijl we alle middelen in handen hebben om nu iets te doen. We nemen maatregelen die misschien niet makkelijk, maar wel noodzakelijk zijn. Onze toekomst hangt er van af.

We maken 95 miljoen vrij om ook de komende vier jaar alles op alles te zetten om onze klimaatdoelstellingen te bereiken. We zetten in op 60% CO2-reductie in 2030 en investeren  32 miljoen vrij in een nieuw groot isolatie-offensief. Ook gaan we door met de bouw van windmolens binnen onze stadsgrenze en investeren we extra in zonnepanelen en groene daken.

We kunnen de klimaatcrisis alleen oplossen als we de kosten en de opbrengsten van de overgang naar duurzame energie eerlijk delen. Daarom zetten we extra in op het bestrijden van energiearmoede door energielasten van mensen met lage inkomens te verminderen. Bijvoorbeeld met een Energiebank, die mensen helpt hun energierekening te betalen, waarbij mensen tegelijkertijd samen met energiecoaches aan de slag kunnen om het energieverbruik omlaag te brengen.

Daarnaast heeft de coronapandemie velen opnieuw doen inzien dat groen in de directe leefomgeving van mensen onmisbaar is. We blijven dan ook inzetten op verdere vergroening van wijken en buurten en versterken de ecologische waarde van de stad. Zo voegen we meer groen en bomen toe, komt er een nieuw park in Haven-Stad, en plaatsen we waar mogelijk kleine stadsbossen die bestaande groengebieden verbinden. Want iedereen heeft recht op groen in de buurt.

Ongelijk investeren voor gelijke uitkomsten

In onze stad bestrijden we armoede en ongelijkheid, zorgen we voor werk en creëren we mogelijkheden voor mensen die al te lang aan de kant staan. GroenLinks vindt het onbestaanbaar dat in een rijke stad als Amsterdam kinderen in armoede opgroeien, terwijl er tegelijkertijd grote bedrijven ontzettend veel geld verdienen en belasting wordt ontdoken. In een tijd van toenemende ongelijkheid, is het belangrijk dat we ongelijk investeren om gelijke uitkomsten te creëren.

Daarom bezuinigen we niet op armoederegelingen, nemen we schulden van jongeren over en subsidiëren we banen in en voor de buurt. In Amsterdam hebben we geen tegenprestatie in de bijstand, maar geven we juist ruimte om bij te verdienen. We nemen deel aan de pilot ‘gewoon geld geven’ van de Hogeschool van Amsterdam, waarin gezinnen die in armoede leven tijdelijk een aanvulling krijgen op hun uitkering. Onderzoek toont aan dat dit leidt tot minder stress, minder mentale problemen en het de kans op het vinden van een fulltime baan verhoogt. 

Een goede gezondheid is de basis van het bestaan. Daarom vinden we het onacceptabel dat onze stad een gezondheidskloof kent tussen mensen met meer en minder inkomen. We voeren daarom ons voorstel over racisme in de zorg uit, draaien de bezuinigingen op de eigen bijdrages voor dagbesteding terug en gaan door met het versterken van de belangrijke rol van ervaringsdeskundigen op allerlei verschillende plekken in de zorg. We blijven ons daarnaast inzetten richting het Rijk om een rechtvaardige bijdrage te krijgen zodat wij goed voor onze jeugd en al die andere Amsterdammers kunnen zorgen.

Een aantal buurten in Amsterdam kent hardnekkige en samenhangende problemen. Het is niet acceptabel dat in een rijk land en in een welvarende stad de verschillen zo gigantisch zijn dat kinderen die opgroeien in Nieuw-West, Zuidoost en Noord niet dezelfde kansen krijgen als anderen. Daarom komt er, naast de Masterplannen voor Zuidoost en Nieuw-West, ook een Aanpak Noord. Voor deze plannen trekken we 60 miljoen uit. We gaan extra investeren in deze stadsdelen, waar in het verleden juist veel te weinig in is geïnvesteerd. Community Wealth Building krijgt hierin een belangrijke rol en we onderzoeken hoe de lokale economie beter kan werken voor mensen in de wijk. De OBA Next verplaatsen we naar Zuidoost.

Een inclusieve en rechtvaardige stad

We willen een inclusieve en rechtvaardige stad, waar iedereen de vrijheid voelt om zichzelf te zijn. Waar geen plek is voor uitsluiting, racisme of discriminatie, intimidatie of geweld. Helaas is die uitsluiting  nog altijd een realiteit waar veel Amsterdammers mee te maken hebben. Dat is onacceptabel. Wij accepteren geen enkele vorm van discriminatie of uitsluiting. 

Daarom gaan we door met de onderzoeken over institutioneel racisme en versterken we de aanpak tegen anti-LHBTIQ+-geweld, antisemitisme, moslimhaat, anti-zwart racisme, anti-Aziatisch racisme en validisme. Hierbij zorgen we ervoor dat bij de uitwerking een brede vertegenwoordiging wordt betrokken. We investeren in de komst van een Nationaal Slavernijmuseum in Amsterdam. 

Sterkste schouders, zwaarste lasten

De coronacrisis heeft stevige sporen achtergelaten in de stadsfinanciën van Amsterdam. De oorlog in Oekraïne, rentestijgingen, toenemende inflatie, forse kortingen vanuit het Rijk en stijgende bouw- en grondstofkosten zetten de begroting verder onder druk. 

Desondanks kiezen wij er samen met PvdA en D66 voor om te investeren in mensen die dat het hardst nodig hebben. Daarbij ontkomen we er niet aan om ook een extra bijdrage te vragen van Amsterdammers. In de afwegingen daarbij geldt voor ons altijd het uitgangspunt dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dienen te dragen. Daarom verhogen we de OZB richting het gemiddelde van de vier grote steden. Daar tegenover staat een verlaging van de afvalstoffenheffing, waardoor we huishoudens met een laag inkomen kunnen sparen. Ook breiden we betaald parkeren uit in aantal gebieden in de stad en daarbij wordt de bezoekersregeling voor parkeren uitgebreid.