Sinds afgelopen donderdag heeft het Huygens college haar eigen politieagent. De vraag is echter of agenten in een school horen. Wat er zeker thuis hoort is een goed onderwijsklimaat en sociale veiligheid.
In een korte tijd is er een hoop gedoe ontstaan rondom het Huygenscollege in Amsterdam. Leerlingen van het Huygens blijken al een tijd overlast te veroorzaken in de buurt van hun school. Omwonenden klagen over overlast: variërend van vuil op straat, verwensingen die naar hoofden worden geslingerd tot aan zeer ernstige incidenten, zoals een mevrouw die klappen kreeg van een stel meisjes.
Dat drie van de groep verdachten van de dodelijke mishandeling van grensrechter Richard Nieuwenhuizen leerlingen zijn van het Huygens college, helpt niet in de beeldvorming. Dat enkele leerlingen vlak na het dodelijke incident vervolgens hun sympathie voor de verdachten op twitter zetten, versterkte de onveiligheidsgevoelens van de buurtbewoners.
Het gedrag van de overlastgevende leerlingen kan en mag gewoon niet. De vraag is hoe je er als school en gemeente mee omgaat. Gemeente en school zijn overeengekomen dat de fysieke aanwezigheid van een agent op school de veiligheid moet verbeteren. De agent zal een vertrouwensband gaan opbouwen met de leerlingen. Maar hoe verhoudt zich dat met de positie van de vertrouwenspersonen en leraren ? Speelt hier niet ook het risico dat de vertrouwensrelatie tussen leerlingen, docenten en vertrouwenspersonen aangetast wordt? In hoeverre gaat de politie meekijken over de schouders van docenten en vertrouwenspersonen?
Ik heb geen moeite met veiligheidsplannen. Zelfs de tijdelijke aanwezigheid van een agent zou ik nog ergens kunnen billeken, ware het niet dat er om de hoek van deze school een politiebureau zit. Het hele gebeuren heeft daarom in mijn ogen een hoge symbolisch gehalte.
Zowel leerlingen als omwonenden hebben recht op echte duurzame sociale veiligheid in en rond de school. Dat is een zaak van alle betrokkenen, ook van de leerlingen van het Huygens.
Tijdelijk agenten op school in extreme gevallen kan nodig zijn. Beter is het om de leerlingenparticipatie vorm te geven of te bevorderen, wat een belangrijke bijdrage kan leveren aan zowel de leefomgeving van de school als de sfeer in het algemeen. Betrek de leerlingen en je krijgt gedeelde verantwoordelijkheid en betere oplossingen.
Mijn pleidooi voor leerlingenparticipatie is bovendien niet gericht op het oplossen van incidenten alleen. Het mag geen ceremoniële functie zijn die bestaat uit het ad hoc blussen van brandjes. Leerlingenparticipatie moet onderdeel zijn van een goed educatief klimaat.
De gemeente Amsterdam kan hier een belangrijke rol in spelen door het gesprek hierover aan te gaan met de schoolbesturen in Amsterdam.
Al eerder heb ik met een motie het college van B&W opgeroepen met schoolbesturen afspraken te maken over leerlingenparticipatie.
Een agent op school is symboliek. Leerlingen die verantwoordelijk dragen, die van hun school houden en die in goed overleg met directie en bestuur komen tot een goede een vreedzame school verdienen een dikke voldoende.