Donderdag 22 maart stond in Het Parool een interview met stadsdeelvoorzitter Jeanine van Pinxteren over een conceptnota bereikbaarheid voor stadsdeel Centrum. Die nota ‘Bereikbare Binnenstad’ neemt als vertrekpunt het sociaaleconomisch functioneren van de binnenstad om van daaruit conclusies te trekken over het belang van mobiliteit in het stadscentrum, de concurrentie om de openbare ruimte, stedelijke kwaliteit en vooral economische kracht.

De nota was bij plaatsing van het interview nog niet te lezen, maar de hoofdstedelijke VVD schoot gelijk in de asfaltreflex. ‘Stad moet ingrijpen’, ‘idioot plan’ en ‘ordinair autootje pesten’ ronkte het binnen een half uur op Twitter en op de VVD-site. ‘Het stadsdeel wil grote delen van de binnenstad autovrij maken’, aldus het VVD persbericht. De reactie had niets met de inhoud van het plan van doen, maar we kunnen uit de ideologische reflex van de VVD wel concluderen dat kennelijk alles geoorloofd is om de autorijdende medeburger bang te maken! En dus reageert de VVD dogmatisch: zonder oog voor feiten, en zonder in te gaan op de voorgestelde oplossingen. Een dergelijke reactie is niet alleen kortzichtig, maar ook gewoon gelogen.

 Wat is het geval? Van ‘grote autovrije delen’ is geen sprake, en zelfs met betrekking tot de Munt is er geen sprake van een autovrij plein, wel van maatregelen die de benodigde ruimte scheppen voor 70% van de consumenten die te voet, per fiets of met het OV komen.

 Het stadsdeel wil met name het doorgaand verkeer uit het stadshart weren, om de doorstroming voor noodzakelijk verkeer te verbeteren. Van Pinxteren zegt donderdag in Het Parool: “De binnenstad moet bereikbaar blijven, ook voor de auto. Maar dan alleen voor mensen die er iets te zoeken hebben, zoals laad- en losverkeer en vuilophalers, maar ook bewoners en bezoekers”. Pardon? Bezoekers? Daar geeft deze GroenLinks stadsdeelvoorzitter blijk van voortschrijdend inzicht, zou een VVD-er kunnen zeggen, want menig GroenLinkser is toch echt van mening dat bezoekers met auto’s aan de rand van de stad op een P&R horen te staan. In het plan van het stadsdeel zou een automobilist vanaf het Mr. Visserplein straks kruisingsvrij de toekomstige Rokingarage én de Bijenkorf kunnen bereiken, waar hij nu nog voor elk kruispunt in de file staat. VVD, tel uit je winst, zou je welhaast zeggen.

 Onderzoek door de Dienst Infrastructuur, Verkeer en Vervoer van VVD Wethouder Erik Wiebes toont aan dat files in het stadshart langer en langduriger gaan worden, als er niets gebeurt. Gebaseerd op dit gegeven heeft het stadsdeelbestuur een zorgvuldig en toekomstbestendig plan gemaakt. Het plan is stapsgewijs, en het eindbeeld is nu gepland voor 2025. Door de gefaseerde uitvoering is afdoende mogelijkheid om bij te sturen.

 Al veertig jaar roept de VVD dat het omleiden van bepaalde soorten autoverkeer leidt tot een stilstaande economie en slechtere bereikbaarheid. Al veertig jaar haalt de realiteit dit spookbeeld in. Gelukkig weten ondernemers beter. In de jaren zeventig reden er nog auto’s door de Kalverstraat. Stel dat de conservatieve krachten toen gewonnen hadden? Is er vandaag de dag ook maar één ondernemer te vinden in de Kalverstraat die graag de auto terug wil?

 Toch lijkt er bij de VVD de afgelopen veertig jaar geen enkel voortschrijdend inzicht te bespeuren, terwijl haar angstbeeld nergens bewaarheid is geworden. Integendeel. En hoewel men snel in de pen klimt, worden de plannen blijkbaar slecht gelezen. Dat is schadelijk voor de stad. Het is ook schadelijk voor de economie en de ondernemer. Want met deze plannen weet de consument deze ondernemer straks beter te bereiken. Met de auto, de fiets en, zeker als de Noord/Zuidlijn er straks ligt, ook met het OV.

 Wie dus vindt dat de dagelijks file op de Amstel, Vijzelstraat, Spuistraat, Singel en Munt goed is voor de ruimtelijke én economische kwaliteit van de monumentale binnenstad, is ziende blind; mensen die in de file staan geven geen geld uit, en verdienen ook niets. Gelet op de forse groei van het bezoek aan de binnenstad zal de VVD dus moeten kiezen: krijgen toeristen, consumenten, economie, leveranciers, ondernemers en hun terrassen straks meer ruimte, of houdt de partij vast aan het achterhaalde primaat van de auto en de eigen ideologie van economische stagnatie en een verstopt stadshart?

 Het plan van de bestuurders van GroenLinks, D66 en PvdA in Amsterdam Centrum is realistisch, pragmatisch en toekomstbestendig. Het is niet ideologisch. De reactie van de VVD is dat wel. Laten we het serieuze vraagstuk van de bereikbaarheid en economische vitaliteit van de binnenstad serieus en inhoudelijk behandelen, in plaats van toe te geven aan onzinnige populistische oprispingen.

Jorrit Nuijens (Fractievoorzitter GroenLinks Amsterdam Centrum)

Fjodor Molenaar (Woordvoerder Verkeer, Gemeenteraadsfractie GroenLinks)